تصویر روز | نقد و بررسی فیلم Friendship تحقیر بزرگ یک شخصیت

همانطور که از نام فیلم پیداست، دغدغه اصلی اثر و سازندهاش، دوستی است. اما دوستی از نوعی مخرب و زیانرسان. پیش از بررسی فریادهای Friendship (2024)، میخواهیم لحظاتی با تمرکز و تمانینه درباره شخصیت آن صحبت کنیم. شخصیت اصلی داستان، شخصیت فیلم و شخصیت کارگردانش.

اندرو دیانگ، کارگردان و نویسنده آمریکایی، سابقه ساخت تعدادی از اپیزودهای سریالهای کمدی مانند ,PEN15, Dave The Other Two, Teenage Bounty Hunters و شماری دیگر را در پلتفرمهایی چون هولو، HBO Max، نتفلیکس و کمدی سنترال در کارنامه دارد. او در سال ۲۰۲۴ نخستین فیلم بلند خود را با عنوان Friendship ساخت که در جشنواره بینالمللی تورنتو (TIFF) نیز به نمایش درآمد.

از همان ابتدا مشخص میشود خانوادهای که فیلم بر محور آن بنا شده، هیچ پیشزمینه باورپذیر یا عمق روانشناختی ندارد. نویسنده/کارگردان اثر، کمترین تلاشی برای ترسیم سابقه مشکلات این خانواده یا شخصیتپردازی اعضای آن نداشته است؛ تنها اطلاعاتی پراکنده ارائه میشود: تَمی گلفروشی دارد، شبها را با دوستپسر سابقش میگذراند و کریگ، با وجود نارضایتی، کاری از دستش برنمیآید. او مردی طردشده، بیهدف و تنهاست که ظاهراً تنها دلخوشیش تماشای فیلمهای مارول است. حضور پسرشان، استیون، در چند سکانس محدود تنها جنبه تزئینی دارد و تاثیر او در پیشبرد داستان به اندازه یک شاخه درخت کنار خیابان است. همین فقدان بنیانهای اولیه باعث میشود خانوادهای در فیلم شکل نگیرد و مخاطب نتواند با شخصیتها ارتباط برقرار کند.

رخدادها و واکنشهایی که باید داستان را به جلو ببرند، یا کاملاً غیرمنطقیاند یا مضحک. تغییر یکشبه زندگی کریگ تحت تاثیر این دوستی، بیاعتنایی هر دو شخصیت به مسئولیتهای شغلی، دیالوگهایی که به زور میخواهند رفاقت بسازند، و خودتحقیریهای کریگ برای جلب توجه، هیچکدام نه خندهآورند و نه دراماتیک؛ فقط حسی از دستپاچگی، معذببودن و سرهمبندی در مخاطب ایجاد میکنند. حتی موقعیتهای کلیدی مانند تلاش کریگ برای بازسازی رابطه با آستین، با رفتارهایی توهینآمیز و غیر انسانی همراه است که تنها نشان از کمبود ایده سازنده دارد.

بنابراین تماشای این فیلم به کسی پیشنهاد نمیشود. «دوستی» نه تنها یک فیلم کمدی نیست، بلکه مخرب و علیه کمدی است. نه از آن مخربهایی که سانسور یا ممنوع میشود، چرا که آنها اصلا مخرب نیستند. بلکه تخریبی ناشی از عدم درک موضوع و مسلط نبودن بر مهارتها و تواناییهای اولیه کار و فعالیت در عرصه سینما. آنچه دیانگ سرهم کرده، زشت و غیرسینمایی است. امید به اینکه سازنده اثر با آثاری که در آینده میسازد به جبران تولید «دوستی» بکوشد و این فیلم هرچه زودتر از خاطره کسانی که تماشایش کردهاند زدوده و به فراموشی سپرده شود.