تصویر روز | بیستوپنجمین سالگرد فیلم X-Men آغازی برای عصر طلایی ابرقهرمانها

۱۴ ژوئیه ۲۰۰۰ روزی است که دنیای سینما برای همیشه تغییر کرد. فیلم X-Men به کارگردانی برایان سینگر، در حالی اکران شد که هیچکس به درستی نمیدانست آیا مخاطبان آمادگی دارند با جهانی از جهشیافتهها و مبارزات ایدئولوژیک آنها روبهرو شوند یا خیر. اما اکنون، ۲۵ سال از آن روز میگذرد و میتوان با اطمینان گفت: X-Men نهتنها موفق شد، بلکه پایهگذار عصری نو در سینمای ابرقهرمانی شد.

در اواخر دهه ۹۰ میلادی، ژانر ابرقهرمانی در سینما با چالشهایی جدی روبهرو بود. فیلمهایی مانند Batman & Robin (۱۹۹۷) با شکستهای هنری و تجاری، اعتبار این ژانر را خدشهدار کرده بودند. مخاطبان، دیگر بهراحتی نمیپذیرفتند که قهرمانان با لباسهای رنگارنگ و دیالوگهای شعاری روی پرده بدرخشند.
در چنین فضایی، ایدهی ساخت فیلمی بر اساس کمیکهای «افراد ایکس» مارول، جسورانه و حتی پرخطر به نظر میرسید. اما استودیو فاکس قرن بیستم، با سرمایهگذاری نسبتاً محدود (۷۵ میلیون دلار)، تصمیم گرفت شانس خود را امتحان کند.
یکی از دلایل موفقیت X-Men در همان ابتدا، رویکرد متفاوتش نسبت به روایت ابرقهرمانی بود. به جای تکیه بر جلوههای ویژه و نبردهای پرزرقوبرق، فیلم تلاش کرد مفاهیم عمیق اجتماعی را در قالب داستانی علمی-تخیلی ارائه دهد.

مسائلی چون تبعیض نژادی، طرد اجتماعی، و ترس از تفاوتها، در قلب روایت قرار داشتند. جهشیافتهها در فیلم، نمادی بودند از هر گروهی که به خاطر متفاوت بودن، مورد قضاوت و سرکوب قرار میگیرند. این مضمون، مخصوصاً در دوران پسا-جنگ سرد و تغییرات اجتماعی آمریکا، بازتابی عمیق یافت.
فیلم X-Men با فروش جهانی بیش از ۲۹۶ میلیون دلار، نهتنها انتظارات را برآورده کرد، بلکه به فاکس و دیگر استودیوها نشان داد که ژانر ابرقهرمانی هنوز ظرفیتهای بسیاری دارد. به دنبال آن، فیلمهایی چون:
- X2: X-Men United (۲۰۰۳)
- X-Men: The Last Stand (۲۰۰۶)
- و در نهایت فرانچایزهایی مثل Avengers و The Dark Knight
همگی مسیر خود را مدیون موفقیت این فیلم اولیه هستند.
فیلم X-Men، تنها آغاز یک فرنچایز نبود؛ بلکه نقطه عطفی فرهنگی بود که نشان داد سینمای ابرقهرمانی میتواند فراتر از سرگرمی صرف باشد. میتواند آینهای باشد از دغدغههای اجتماعی، از درگیریهای اخلاقی و از مبارزه برای پذیرش خویشتن.
امروز، در بیستوپنجمین سالگرد این فیلم، میتوان گفت: X-Men جهان را تغییر داد.
منبع: گیمفا