خبر روز | نقد فیلم مادیگرایان Materialists

سلین سونگ، که با فیلم زندگیهای گذشته (Past Lives) نگاهها را بهسمت خود جلب کرده بود، در فیلم مادیگرایان (Materialists) قدمی تازه در سینمای خود برمیدارد؛ فیلمی که اگرچه در سطح روایی ساده به نظر میرسد، اما زیر پوستش شبکهای از نقدهای اجتماعی، طبقاتی و فرهنگی تنیده شده است. با اثری مواجهیم که رابطهی عاطفی را در بستری اقتصادی و کالایی به تصویر میکشد؛ جهانی که در آن، حتی احساسات در معرض برچسب قیمت و قواعد عرضه و تقاضا قرار میگیرند.

«مادیگرایان» یک کمدی عاشقانه درباره یک مشاور روابط به نام لوسی (داکوتا جانسون) است که در نیویورک زندگی میکند. زندگی او وقتی زیر و رو میشود که یک مرد ثروتمند به نام هری (پدرو پاسکال) وارد زندگیاش میشود و همزمان، معشوق سابقش جان (کریس ایوانز) هم به طور غیرمنتظرهای بازمیگردد.

سونگ در این فیلم همان حساسیت ظریف و نگاه تیزبینانهاش به جزئیات را حفظ کرده اما آن را با جسارت بیشتری در نقد مناسبات معاصر ترکیب کرده است. «مادیگرایان» نه تنها ژانر رمانتیک – اجتماعی را بازتعریف میکند، بلکه همچنین آن را از فضای آرمانگرایانه دور میکند و در بستر ملموس و گاه تلخ روابط شهری قرار میدهد.

بخشی از قدرت «مادیگرایان» در این است که به تجربههای زیستی معاصر نزدیک است. شخصیتها قهرمانهای عاشقپیشه دور از دسترس نیستند، بلکه افرادی عادیاند که در میان فشارهای مالی، رقابت شغلی، و انتظارات اجتماعی به دنبال معنا میگردند.

فضای شهری در «مادیگرایان» فقط یک پسزمینه نیست، بلکه به شکلی فعال در روایت مشارکت میکند. هر بار که شخصیتها در خیابان قدم میزنند یا وارد مکانی میشوند، دوربین با زاویهها و نورپردازی دقیق، حس فشار و محدودیت یا برعکس حس برتری و کنترل را منتقل میکند. این زبان بصری، تضادهای درونی داستان را تقویت میکند.یکی از مشکلات اصلی «مادیگرایان»، شخصیتپردازی نامتعارف آن است. معلوم نیست این یک تمهید عمدی و همسو با لحن فیلم بوده است، یا ناشی از ضعف فیلمنامه است، ولی شخصیتهای فیلم همه پرداختهای سطحی و یک طرفهای دارند. لوسی مادیگرا است، جان بیعرضه است، هری بیاعتماد بنفس است. شخصیتهای فیلم عمق چندانی ندارند. همین باعث میشود اتفاقات فیلم تاثیرگذاری چندانی نداشته باشد. مثلا تغییر شخصیت لوسی به این شدت (آن شخصیت مادیگرا و پولدوست ابتدای فیلم به یکباره به یک عاشق سادهزیست تبدیل میشود)، چندان باورپذیر نیست. یا شخصیت هری با بازی پدرو پاسکال به یکباره از فیلم حذف میشود، بدون این که اتفاق خاصی در داستان بیافتد.

این فیلم نه فقط برای علاقهمندان به سینمای رمانتیک – اجتماعی، بلکه برای هر کسی که به بازتاب روابط انسانی در عصر سرمایهداری علاقهمند است، تجربهای ارزشمند خواهد بود؛ تجربهای که بیش از آنکه نسخهای برای حل مشکلات روابط ارائه دهد، ما را دعوت میکند تا آنها را دوباره ببینیم، بشناسیم و دربارهشان گفتوگو کنیم. «مادیگرایان» ظرفیتهای زیادی دارد، ولی متأسفانه این ظرفیتها زیر سایه سنگین نقاط ضعفش، نادیده گرفته میشوند.
نقاط قوت:
- تلاش برای تعریف دوباره ژانر عاشقانه
- نگاهی موشکافانه به جامعه امروزی
نقاط ضعف:
- شخصیتپردازی ضعیف
- فاصلهگذاری احساسی بیش از حد
منبع: مجله مایکت